Fava Fasülyesi (Bakla) Beslenme Gerçekleri

Fava fasulyesinin sağlığa faydaları
1- Bakla, diğer bakla ve mercimeklerde olduğu gibi protein ve enerji bakımından çok yüksektir. 100 g fasulye 100 g’de 341 kalori taşır. Ayrıca, sağlığa faydalı antioksidanlar, vitaminler, mineraller ve bitki sterolleri de içerirler.

2- Fasulyeler çok zengin bir diyet lifi kaynağıdır (100 g RDA başına% 66) ve bunlar toplu bir müshil olarak işlev görür. Diyet lifi, kolondaki kansere neden olan kimyasallara bağlanmanın yanı sıra toksik maddelere maruz kalma süresini azaltarak kolon mukozasını korumaya yardımcı olur. Diyet lifi de kolesterol bağlayıcı safra asitlerinin kolonda yeniden emilimini azaltarak kan kolesterol seviyelerini düşürdüğü gösterilmiştir.

3- Bakla, izoflavon ve bitki sterolleri gibi bitkisel besinler bakımından zengindir. Genistein ve daidzein gibi izoflavonun laboratuar hayvanlarında meme kanserini koruduğu bulunmuştur. Fitosteroller, özellikle de s-sitosterol, vücuttaki kolesterol seviyesini düşürmeye yardımcı olur.

4- Fava fasulyeleri, beyindeki dopamin, epinefrin ve nor-epinefrin gibi nöro-kimyasalların öncüsü olan Levo-dopamin veya L-dopa içerir. Beyinde dopamin, vücut hareketlerinin düzgün, koordine çalışması ile ilişkilidir. Bu nedenle, günlük diyette yeterli miktarda fava fasulyesi tüketimi, Parkinson hastalığının ve dopamine duyarlı distoni bozukluklarının önlenmesine yardımcı olabilir.

5- Taze bakla fasulyesi mükemmel bir folat kaynağıdır. 100 gr fasulye 423 ug veya % 106 folat sağlar. B-12 vitamini ile birlikte folat, DNA sentezi ve hücre bölünmesinin temel bileşenlerinden biridir. Gebeliğin çevresinde ve hamilelik sırasında yeterli miktarda folat yenidoğan bebekte nöral tüp defektlerinin önlenmesine yardımcı olabilir.

6- Ayrıca bol miktarda B6 vitamini (piridoksin), tiamin (B1 vitamini), riboflavin ve niasin içerirler. Bu vitaminler, karbonhidrat, protein ve yağın hücresel metabolizmasında koenzimler olarak işlev görür.

7- Ayrıca bakla, demir, bakır, manganez, kalsiyum, magnezyum gibi en iyi mineral kaynaklarından biridir. 1062 mg veya günlük önerilen seviyelerin % 23’ünde fava, potasyumun en yüksek bitki kaynaklarından biridir. Potasyum elektrolit, hücre ve vücut sıvılarının ayrılmaz bir bileşenidir. Sodyumun kalp ve kan basıncı üzerindeki baskıya karşı etkisine yardımcı olur.

8- Taze, gevrek fava yaprağı veya en üst yeşillikleri ve fava bitkisinin sürgünleri, aynı zamanda inanılmaz derecede besleyici değerleri için bahar mevsimi lezzetleri olarak mutfakta yer edinir.

Favizm:
Favizm, bakla olarak da bilinen fava fasulyesi tüketimine hemolitik bir tepkidir. Favizmli tüm bireyler G6PD eksikliği gösterse de, G6PD eksikliği olan tüm bireyler favizm göstermezler. Durumun bebeklerde ve çocuklarda daha yaygın olduğu bilinmektedir ve G6PD genetik varyantı kimyasal duyarlılığı etkileyebilir.

G6PD eksikliği olan kişiler oksidatif stres durumlarında hemolitik anemi riski altındadır. Oksidatif stres; enfeksiyon, kimyasal madde, ilaç ve bazı gıdalara maruziyette artmaktadır. Baklagiller, örneğin fava fasulyeleri, hepsi oksidan oluşturan yüksek seviyede vicin, divicin,convicine ve isouramil içerir. Bu nedenle Fava fasulyesi tüketimine G6PD eksikliği olan kişiler hemolitik anemi riskinden dolayı dikkat etmeleri gerekmektedir.

Ecz. Neslihan GENİŞEL