Bal Kabağı (Kış Kabağı)

Cucurbitaceae ailesinden yıllık tırmanıcı olarak 0,6-5 metreye kadar büyüyebilen bir bitkidir. Özellikle meyvesi, ve çekirdekleri (tohumları) zengin besin kaynağı (gıda ve çekirdekleri parazit düşürücü) olarak kullanılabilmekle birlikte haşlanmış kökleri de süt arttırıcı olarak kullanılmıştır.
Zengin magnezyum, demir, çinko ve bakır, kaynağı olup; çekirdeğinin yaklaşık olarak % 50’si yağdır ve bu yağında yaklaşık yarısı linoleik asit yani (omega 3) dir. Dokuz esansiyel aminoasit içerir. Özellikle aminoasitlerden triptofan açısından zengindir. Gece yatmadan önce bir avuç kabak çekirdeği yemek serotonin ve melatonin miktarınızı arttırabilir. Günlük 1 gr triptofan uyku kalitenizi arttırır çünkü; serotonin de melatonin de tirptofandan sentezlenir. 200 gr ında 1 gr triptofan vardır. 28 gr kabak çekirdeğinde 1,8 gr fiber (lif) bulunur. Erişkin bir insanın günlük lif ihtiyacı 25-30 gr’dır. Riboflavin ve folat vitaminlerini içerir. Fenolik asitlerden özellikle antioksidan olarak; rotokateşik, kafeik, syringik, vanilik, p-kumarik ve ferulik asitleri içerir. Çekirdeğinin yağı tokoferollerden ve karetenoidlerden zengindir (e vitamini, beta karoten, alfa karoten). Fitosterollerden beta sitosterolü içerir (betasitosterol: antihiperlipidemik, antikanser özellikle de meme ca da programlı hücre ölümünü tetikler, benign prostat hiperplazisinde etkilidir). İçeriğindeki cucurmosin ribozom inaktive edici protein olarak adlandırılır ve kanser hücrelerinin ribozomları üzerine etkili olabilmektedir. Pankreas hücre kültürlerinde programlı hücre ölümünü indüklediği görülmüştür. Cucurmosin isimli protein kış kabağının hem meyvesinde hem de çekirdeklerinde bulunur.

Tatlılarda, çorbalarda ve diğer yemeklerde kulandığımız kış kabağının meyvesi de nutrisyonel açıdan zengin bir besin kaynağıdır. Meyve de çekirdekleri gibi karoten, fiber, lutein, antioksidant olarak fenolik bileşenlerden zengin olup; c vitamini ve a vitaminini de bünyesinde barındırmaktadır. Meyvesi düşük asidik gıdalar arasında değerlendirilir. Özellikle suyu antimutajenik (DNA yı koruyan) özelliktedir ve bizi kansere karşı koruyabilir. İçerisinde yukarıda bahsettiğim pankreas kanser hücre kültürlerinde etkili olan ve çekirdeğinde de bulunan kukurmosini ihtiva etmektedir. Vucütta lipid peroksidasyonunu ve oksidasyonunu inhibe edebilmektedir. Antiartritik (eklem iltihabına karşı) ve antiinflamatuvar özelliği bulunmaktadır. İçeriğindeki vitamin, fenol ve diğer bileşenleriyle (özellikle beta karoten) cilde faydalı (yaşlanma karşıtı) etkileri bulunmaktadır. Bilimsel çalışmalar karotenoid tüketiminin dejeneratif hastalıklar, kardiyovasküler hastalıklar, katarakt, maküler dejenerasyon ve bazı kanser türlerinin görülme riskini azalttığını göstermiştir .
Kabak hamuru düşük kalorik değere sahiptir, (15-25 kcal / 100 g), bundan dolayı diyetlerde tavsiye edilir. Özellikle ekmek yapımında ekmeğin nutrisyonel değerini yükseltir. (%10 oranında unlara katılması hem ekmeğin sunumu ve tadı açısından optimal olarak değerlendirilmiştir)
Kabak, daha uzun raf ömrüne sahip un olarak işlenebilir. Kabak unu, arzu edilen tadı, tatlılığı ve koyu sarı-turuncu rengi nedeniyle rahatlıkla kullanılabilir. Eriştelerde, makarnalarda, soslarda, baharatlarda ve un karışımlarında doğal renklendirici olarak kullanılabilecek iyi bir seçenektir. Meyvesinde doğal olarak ace inhibitörü bulunur. (doğal antihipertansif) Fare deneylerinde meyve extraktı fiziksel yorgunluğu azaltmış ve farelerin egzersiz performansını iyileştirmiştir.
Hayvan deneylerinde (rat) post menapozal osteoporozisde (kemik erimesi) kış kabağı ile fermente edilmiş sütün kemik kaybını azaltabileceği gösterilmiştir
Kış kabağı bağırsaklarımızda faydalı olan bakterilerden Lactobacillus Casei’nin üremesi için bir besin kaynağıdır (prebiyotik).
Kış kabağındaki (bal kabağı) besin değerleri ısıl işlemle değişebilmektedir. Isıl işelm sonrası Beta karoten miktarı 2-4 kat ve likopende 17-40 kat arası artmıştır. Ayrıca vucüttaki radikal süpürücü aktivitesinin yani antioksidan aktivitesinin de ısıl işlemle arttığı görülmüştür. Özellikle kış kabağını, içerisindeki beta karoten ve likopen ihtiyacı için kullanacaksak veya diyette önereceksek çorba şeklinde haşlandıktan sonra, tatlı şeklinde veya yemeklerde kullanabiliriz. Katı meyve sıkacağından çıkarılan taze meyve suyu olarak da tüketilebilmektedir.
Kısacası sofranızdan bal kabağınız eksik olmasın sağlıcakla kalın.

https://www.researchgate.net/publication/14334303_Variability_of_fatty_acid_content_in_pumpkin_seeds_Cucurbita_pepo_L
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4008810/
https://www.healthline.com/nutrition/11-benefits-of-pumpkin-seeds#section10
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0926669011004675
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3296918/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22139427
https://academicjournals.org/journal/JMPR/article-abstract/0F3677E23173
https://www.organicfacts.net/pumpkin-juice.html
http://www.journal-of-agroalimentary.ro/admin/articole/84994L10_Vol_21(1)2015_67_74.pdf http://sci-hub.tw/https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0963996911002699 https://uses.plantnet-project.org/en/Cucurbita_moschata(PROTA)
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5079154/
https://pdfs.semanticscholar.org/31c6/d0e014b2b9fc347f0c139f6d1415c9bbae7c.pdf
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1756464616000864
https://www.fasebj.org/doi/abs/10.1096/fasebj.21.6.A1082-d
https://pdfs.semanticscholar.org/8c80/c30abd481611ca45311456dca090a8fbe5ef.pdf
http://cms.herbalgram.org/heg/volume12/02February/FAMbutternutsquash.html?ts=1549483083&signature=c7232c724ffbc908ebb8ee81376a86c7